Advies: positief, buiten budget
Samenvatting van de aanvraag
“Cecilia is een maker die een missie heeft en een groot engagement toont voor actuele, menselijke en politieke thema’s. Zij zoekt in haar werk steeds grenzen op, neemt risico’s in vorm en inhoud en blijft haar werk(-wijze) steeds bevragen.” – Juryrapport Prijs Nederlandse Dansdagen Jong Publiek (2019)
Onder leiding van choreograaf en artistiek leider Cecilia Moisio maakt en produceert Cecilia Moisio Company multidisciplinaire dansvoorstellingen voor zowel volwassenen als jongeren. De voorstellingen worden gemaakt vanuit een sterk maatschappelijk engagement en de stellige overtuiging dat het theater een cruciale vrije denkruimte is. Hier ontleedt Cecilia taboes, toont ze misstanden, ontmantelt ze leugens en hekelt ze onverschilligheid.
Na een periode van opereren op projectbasis en op persoonlijke titel werk gemaakt te hebben bij onder andere Maas theater en dans en Scapino Ballet Rotterdam, is het tijd voor Cecilia om met haar company uit te groeien tot een volwaardig gezelschap dat kan opereren vanuit langere lijnen en over meer tijd en ruimte beschikt om maatschappelijke impact te genereren.
Het gezelschap wordt gedreven door een sterk geloof dat grotere, lang ingesleten systemen van onderdrukking – zoals seksisme, racisme en validisme – ook in het theater kunnen worden doorbroken door hun werking en gevolgen op een persoonlijk én politiek niveau te onderzoeken en bloot te leggen. Zo beogen we bewustwording te genereren, perspectieven te doen kantelen en uiteindelijk ook buiten de theaterzaal maatschappelijke impact teweeg te brengen.
Nieuwe projecten starten steevast met laboratoria, waarin Cecilia en haar team op zoek gaan naar persoonlijke ervaringen van jongeren en volwassenen. Zowel individueel als in groepsverband gaan zij het gesprek aan over – vaak gevoelige – onderwerpen en zijn er workshops in een vorm die past bij de doelgroep (van tekst schrijven, muziek maken en bewegingssessies tot samen haken of breien). De company investeert op deze manier graag in community building in Rotterdam, in al haar diversiteit.
In de periode 2025-2028 brengt de company zes voorstellingen, waarvan 3 coproducties (twee met Maas theater en dans en een met Club Guy & Roni) en een reprise, en organiseren we elk jaar meerdere laboratoria in verschillende wijken van Rotterdam.
Begin 2024 maakt het gezelschap de overstap naar een nieuwe thuisbasis: Rotterdam. Er zijn reeds tal van lokale samenwerkingspartners gevonden. Deze variëren van (collega)culturele instellingen tot organisaties in het welzijnswerk. We hebben een fysieke plek gevonden bij W70, een nieuwe creatieve hub op het Weena. Hier is tevens ruimte om dansstudio’s te bouwen, die we in samenwerking met een aantal collega gezelschappen in 2024 gaan realiseren.
Middels structurele subsidie gaan wij in staat zijn onze ambities waar te maken, grotere impact te maken en een groter publiek te bereiken. In het meerjarenbeleidsplan is te lezen hoe wij dat gaan doen.”
Artistieke en inhoudelijke kwaliteit
De commissie beoordeelt de artistiek-inhoudelijke kwaliteit als voldoende. Cecilia Moisio danste jarenlang bij Dansgroep Krisztina de Châtel en later bij WArd/waRD van Ann Van den Broek. In 2019 won ze de Prijs van de Nederlandse Dansdagen voor Jong Publiek. In 2021 werd ze een van de vaste makers bij Maas theater en dans, waarmee ze eind 2023 de grote coproductie met Scapino Pinocchio Effect maakte. De afgelopen jaren volgde ze met steun van het Amsterdams Fonds voor de Kunst een persoonlijk ontwikkeltraject als maker en artistiek leider, en daarna nog een tweejarig ontwikkeltraject voor de organisatie. Op deze manier heeft Moisio een behoorlijke staat van dienst opgebouwd. Met de Cecilia Moisio Company wil ze verder gaan met het maken van voorstellingen voor zowel jongeren als een volwassen publiek. De aanvraag beschrijft een duidelijke artistiekinhoudelijke visie, die helder vertaald is naar de plannen voor de komende producties. Toch waren de voorstellingen die in de praktijk gezien zijn niet zo overtuigend. De keuzes voor de ‘retrovorm’ in Pinocchio Effect en de verstikkende sfeer in deze productie vond de commissie niet goed aansluiten bij de belevingswereld van het jonge publiek. Bij Pink Portal vroeg het gebruik van zang, tekst en dans een groot arsenaal aan vaardigheden die niet alle performers even goed beheersten.
Moisio werkt vanuit een sterke persoonlijke motivatie en maatschappelijke betrokkenheid. Ze wil actuele taboes en problemen aan de kaak stellen. De twee hoofdthema’s voor de komende periode zijn verslaving en gender (waaronder vrouw-zijn). Het aantal doelgroepen dat de Company wil bereiken is vrij groot maar passend bij de producties. Daarnaast wil Moisio ervaringsdeskundig publiek aanspreken via de ‘laboratoria’. Behalve door research te doen en te spreken met wetenschappers en experts over de onderwerpen wordt onderzocht wat de persoonlijke ervaringen zijn van mensen. Dit kan in gesprekken of door met een deel van de participanten in de studio te werken om bewegings- en theatraal materiaal te ontdekken. Dat materiaal wordt dan verder doorontwikkeld in het maakproces van de voorstellingen. Het is een arbeidsintensief traject dat nieuwsgierig maakt, maar ook de vraag oproept in hoeverre dit wederkerig is en wat het de deelnemers oplevert. Het is ook voor Cecilia Moisio Company een relatief nieuwe werkwijze waarvan moet worden afgewacht hoe dit uitpakt.
Bij de eerdere voorstellingen vond de commissie dat de interdisciplinaire benadering en de overdaad aan elementen regelmatig tegenwerkten om de inhoudelijke boodschap over te brengen. Ook werd het ‘psychologisch activisme’ als nogal dwingend ervaren.
Cecilia Moisio Company gebruikt de aanpak van ‘psychologisch activisme’ om toeschouwers bewust te maken van cultureel dominante denkbeelden en de pijnlijke gevolgen hiervan. Met haar activistische insteek wil Moisio een langer doorwerkende indruk maken op de bezoekers. De boodschap is verpakt in een multidisciplinaire vorm waarin contrasten, uitvergroting en uitputting als stijlementen gebruikt worden. Het is een vorm van theatraal danstheater die past bij de partners waarmee ze regelmatig samenwerkt, Maas theater en dans en Club Guy & Roni. Cecilia Moisio Company heeft een herkenbare signatuur, maar is daarmee niet heel onderscheidend.
Waarde voor de stad, de bewoner en de discipline
De commissie beoordeelt de waarde voor de stad, haar bewoners en de discipline als voldoende. Moisio wil maatschappelijke impact maken. De partners die zij hiervoor bij de activiteiten betrekt passen bij die doelstelling. Er zijn interessante partijen op verschillende niveaus, van Club Guy & Roni tot studenten van hogescholen en de podia Islemunda en Theater Zuidplein. Voor de laboratoria werkt ze samen met maatschappelijke partners buiten de podiumkunstensector zoals de welzijnsorganisaties Stichting SOL en WMO Radar en de Huizen van de Wijk. Er worden veel organisaties genoemd: Women Connected, Het Klooster Oude Noorden, Antes Rotterdam, het Leger des Heils, het JIP en het Trimbos instituut. Deze verschillende partners kunnen kennis delen over en toegang geven tot de doelgroepen die Cecilia Moisio Company wil bereiken voor de deelnemers aan de laboratoria. Gezamenlijk wil Moisio werken aan een traject dat tot presentatiemomenten in de verschillende wijken van de stad leidt. Het is een mooi en ambitieus plan dat nog wel moet worden opgezet en uitgevoerd.
De samenwerkingspartners komen zelf niet aan het woord. Hierdoor is niet duidelijk hoe ver de betrokkenheid reikt en hoe deze organisaties de waarde van de projecten voor hun achterban inschatten.
Cecilia Moisio Company wil zich vooral onderscheiden met de laboratoria. Het inzetten van een publiekswerker om informatie uit de wijk ‘op te halen’ is een werkwijze die vaker wordt gebruikt door gezelschappen. De thema’s die Moisio agendeert kunnen als taboedoorbrekend en daarmee als innovatief worden gezien, al zal dat afhangen van de context waarin het materiaal gepresenteerd wordt.
Vanuit het engagement van Cecilia Moisio Company zijn diversiteit en inclusie belangrijke onderwerpen voor het gezelschap. De aanvraag besteedt veel aandacht aan het bereiken van specifieke doelgroepen via de laboratoria. De Company ziet de deelnemers daaraan ook als potentiële ambassadeurs voor meer publiek, via hun achterban. Met het plan om presentatiemomenten in een aantal wijken van de stad te organiseren (Feijenoord, IJsselmonde, Noord, Charlois, Delfshaven en Overschie) draagt het gezelschap zeker bij aan een betere spreiding van cultuur in de stad.
Door de inhoud van de voorstellingen ligt de focus voor het bereiken van publiek deels bij vrouwen en jongeren. Cecilia Moisio Company wil behalve met stedelijke partners ook samenwerken met landelijke organisaties die zich bezighouden met geestelijke gezondheid, psychiatrische problemen, drugsverslaving en vrouwenemancipatie. Het is een flinke lijst met namen die op papier uitstekend passen bij de voorstellingsplannen. De uitwerking moet gebeuren via de nog aan te trekken publieksmedewerker. Als alle genoemde partners meewerken, dan lijkt het haalbaar om ook mensen te bereiken die zelden naar een dansvoorstelling gaan. Het enthousiasme in de aanvraag kan echter niet helemaal verhullen dat het op dit moment vooral voornemens zijn van een speler in de stad die als zelfstandige organisatie nog veel moet opbouwen.
De doelgroepen in het marketingplan die uitgebreider zijn omschreven zijn toch vooral de bezoekers die gewend zijn om naar dans(theater) te gaan. Ook de website van Cecilia Moisio Company is nog niet toegankelijk voor de ‘lichtere’ doelgroepen.
Zakelijke kwaliteit
De commissie beoordeelt de zakelijke kwaliteit als voldoende. Cecilia Moisio Company betrekt per 1 maart kantoorruimte in Rotterdam. De structurele subsidies van de gemeente en van het Fonds Podiumkunsten zouden de mogelijkheid moeten bieden om van start te gaan met een klein team. De omvang en invulling van de organisatie getuigt van realiteitszin. De beoogde medewerkers zijn ervaren, dat geeft vertrouwen. Voor de periode 2025-2028 staan zes voorstellingen gepland, waarvan opnieuw drie coproducties (twee met Maas theater en dans en een met Club Guy & Roni) en een reprise. Dat is op zich overzichtelijk.
De Governance Code Cultuur wordt nageleefd; de Fair Practice Code lijkt gevolgd te worden, maar is een uitdaging. Het kernteam bestaat volledig uit vrouwen en ook de rest van de organisatie is grotendeels vrouw.
Het team moet flink aan de slag om alle plannen te realiseren, dan is het goed dat de zakelijk leider meer uren krijgt. 0,03 fte voor de contextprogrammeur lijkt dan weer erg weinig.
De hele begroting wordt drieënhalf keer zo hoog voor de periode 2025-28. Dat is een enorme sprong die nogal uit verhouding lijkt omdat er minder presentaties gepland staan dan in 2022. Het doel is om in Rotterdam 10 voorstellingen per jaar te spelen voor 2650 bezoekers, omgerekend 265 bezoekers per voorstelling. Cecilia Moisio Company streeft naar 70 procent zaalbezetting, maar uit het jaarverslag van 2022 blijkt dat dat maar zelden is behaald. De jaarrekening en het verslag van 2022 zijn te beknopt en niet transparant genoeg om een goed oordeel te kunnen geven over de financiële bedrijfsvoering.
Door het netwerk van Cecilia Moisio zijn er al flink wat contacten met andere instellingen en fondsen. Dat is terug te zien in de financieringsmix. Positief is de samenwerking met sterke coproducenten waarvan de bijdrage meer dan een derde van de eigen inkomsten oplevert. Daarnaast wordt op een bescheidenbedrag gerekend via publieksinkomsten en de uitkopen via de theaters.
Het grootste risico zit in de gevraagde bijdrage van het Fonds Podiumkunsten die bijna 50 procent van de begroting moet dekken. Dat maakt de continuïteit van de bedrijfsvoering heel kwetsbaar. Er staan nog geen plannen beschreven voor het vinden van alternatieve bronnen of ‘vrienden’ als de gemeente of FPK niet honoreren.
Geadviseerd bedrag
De commissie adviseert om een subsidiebedrag van € 80.000,- toe te kennen. De commissie adviseert een lager bedrag dan was aangevraagd in verband met de weinig transparante begroting.