Advies: positief, binnen budget
Samenvatting van de aanvraag
“De afgelopen jaren groeide De Nieuwe Lichting (hierna: DNL) uit tot hét platform voor dé Rotterdamse scenes en een cruciale schakel in het Rotterdamse culturele netwerk. Als sleutelfiguur tussen grote culturele instellingen en grassroots organisaties – binnen en buiten Rotterdam – weet DNL een breed scala aan doelgroepen en makers te bereiken. DNL brengt makers, organisaties en publiek samen binnen en buiten hun eigen scene, en geeft ze een podium in Rotterdam en de rest van het land. DNL beperkt zich niet tot één genre, maar verbindt verschillende scenes met elkaar. Dat zijn in de eerste plaats muziekscenes die deel uitmaken van het Nederlandse popcircuit – waarbij we ‘pop’ in de meest brede definitie interpreteren. DNL beperkt zich niet tot muziek alleen, want dezelfde patronen zijn herkenbaar bij andere hedendaagse culturele uitingen zoals spokenword, (stand-up) comedy, streetart en graffiti. Het is onze missie om het grote creatieve potentieel van Rotterdam over het voetlicht te brengen. In samenwerking met vele partners stimuleert DNL vanuit Rotterdamse scenes nieuwe ideeën, samenwerkingen en artistieke verbindingen, die in toenemende mate een landelijk en zelfs een internationaal publiek vinden. Dit doet DNL met activiteiten, verdeeld over twee hoofdlijnen: Presentaties en Talentontwikkeling. Hiermee vertegenwoordigt DNL twee perspectieven die innig met elkaar verbonden zijn; het publieksperspectief en het makersperspectief:
Presentaties
- Eendracht Festival: Het gratis toegankelijke showcase festival in Rotterdam. Elke derde donderdag van juli presenteren de tofste acts uit Rotterdam zich op diverse locaties in de binnenstad.
- Festival Downtown: Hét progressieve, eigenzinnige muziekfestival van Rotterdam, met een programmering van (inter)nationale headliners én lokale parels binnen het spectrum van de elektronische en elektronisch-geïnspireerde muziek. De missie is Downtown tot hét boegbeeld te maken voor de vernieuwende muziekscenes in Nederland en uiteindelijk heel Europa. Om een grotere en meer structurele bijdrage aan de Rotterdamse nachtcultuur te bieden, gaan we – naast zeven nachtprogramma’s tijdens het festival – ook buiten het festival om jaarlijks drie presentaties in de nacht organiseren.
- Rotterdam Street Culture Week (RSCW): RSCW brengt de Rotterdamse talenten en grassroots initiatieven op het gebied van street art, hiphop en street sports samen. Samen met Buma Cultuur zet DNL zich in voor het opzetten van hét landelijke evenement rondom street culture: Pulse Music Conference.
De Nieuwe Lichting Stages: Steeds vaker doen partijen een beroep op de expertise van DNL op het gebied van programmering, zowel lokaal als steeds meer ook landelijk en internationaal. DNL programmeert op allerlei plekken. Programmeren betekent voor DNL niet louter bands selecteren voor een line-up, maar ook het ontwikkelen van nieuwe concepten om muziek en andere kunstdisciplines binnen een scene op nieuwe manieren te presenteren.
Talentontwikkeling: Het Loket: Het Loket is een plek waar muzikanten terecht kunnen, online en offline, voor alle vragen die zij hebben. Op verschillende manieren en in verschillende trajecten worden ervaringsdeskundigen ingezet om de muzikanten verder te helpen in hun carrière.
De Selectie: Dit zijn de muzikanten of acts die een grote belofte vormen voor de toekomst. Met hen wordt een uitgekiend vierjarig programma doorlopen om ze naar een professionele carrière te helpen.”
Artistieke en inhoudelijke kwaliteit
De commissie beoordeelt de artistiek-inhoudelijke kwaliteit als voldoende. De Nieuwe Lichting (hierna: DNL) beschikt als veelgevraagde partij over veel kennis en expertise op de kernactiviteiten in het meerjarenbeleidsplan: Presentaties en Talentontwikkeling. De commissie vindt het profiel echter weinig onderscheidend. DNL ziet zichzelf als verbinder en aanjager en is actief als organisator van evenementen en als talentontwikkelaar. Daarnaast wordt DNL vaak gevraagd als partner in de programmering van andere cultuuraanbieders. In de artistiek-inhoudelijke visie wordt onvoldoende ingegaan op de relevantie van deze combinatie van rollen en hoe deze functies elkaar kunnen versterken. De commissie had verwacht dat DNL duidelijker zou omschrijven hoe alle samenwerkingen met partners in Rotterdam bijdragen aan de ontwikkeling van Rotterdams talent en wat de rol van DNL daarin is als talentontwikkelingsorganisatie. Daardoor is het voor de commissie ook niet goed mogelijk om te beoordelen welke prestaties binnen deze samenwerkingsverbanden toe te schrijven zijn aan DNL.
Zelf programmeert DNL festivals die gewaardeerd en succesvol zijn. Tegelijkertijd kennen deze festivals een brede en – naar het oordeel van de commissie – weinig artistiek onderscheidende programmering. De door de aanvrager gebruikte termen als ‘ontdekfestival’ of ‘showcasefestival’ maken niet duidelijk waar DNL bijvoorbeeld risico neemt in de programmering van vernieuwend aanbod. DNL ziet het als haar grootste kracht dat zij de bestaande behoeften van makers, opdrachtgevers en publiek weet samen te brengen maar uit het plan wordt niet duidelijk welke keuzes DNL daarin maakt, en waarom.
Met Het Loket en De Selectie legt DNL nadruk op nieuwe vormen talentontwikkeling. Hier ontbreekt het aan een uitgewerkte inhoudelijke visie. Het Loket is een generieke informatiefunctie die waardevol kan zijn voor jonge makers. Aanleiding voor dit initiatief is dat DNL naar eigen zeggen geregeld wordt bestookt met vragen. Wat naar het oordeel van de commissie ontbreekt is hoe Het Loket vervolgens toegankelijk wordt voor doelgroepen die DNL nog niet weten te vinden. De Selectie is een vierjarig ontwikkeltraject voor veelbelovende makers. Ook dat kan naar het oordeel van de commissie waardevol zijn, maar is door de focus op veelbelovende makers die een sterke gedrevenheid tonen voor hun ontwikkeling, relatief risicoloos. Het is onduidelijk hoe DNL talent selecteert en welke artistieke keuzes DNL voorstaat. Het eerste jaar van het traject is uitgewerkt met een schrijverskamp en is overtuigend. De drie andere jaren zijn meer algemeen beschreven. Daarin is voor de commissie niet duidelijk wat de doorlopende lijn is en welk verschil de coaching en begeleiding door DNL maakt voor de talentontwikkeling. Het is eveneens onduidelijk wanneer talentontwikkeling overgaat in het managen van artiesten.
Waarde voor de stad, de bewoner en de discipline
De commissie beoordeelt de waarde voor de stad, haar bewoners en de discipline als goed. De lange lijst van partners toont aan dat DNL goed verankerd is in de stad. Er is veel kennis van het aanbod voor de verschillende scenes, waardoor DNL goed in staat is andere podia en festivals te helpen. Zij is een gewaardeerde partner door haar sterke lijn naar jong talent in de stad en haar netwerk in de muziekindustrie. Dat DNL in het plan beschrijft samen te willen werken met partners uit andere disciplines getuigt van een open blik.
Het principe van de hosting is goed opgezet maar niet meer innovatief te noemen. Volgens de commissie is dit een van de beproefde vormen om festivals en evenementen te programmeren en te organiseren. Dat DNL nieuw talent en nieuwe scenes signaleert, mag van hen verwacht worden en is niet noodzakelijkerwijs innovatief. Dat de talentontwikkeling bestaat uit bekende elementen als een schrijverskamp, workshops en advies, is evenmin innovatief.
DNL is op veel plekken aanwezig in de stad, via partners en met eigen festivals. Door het brede spectrum aan activiteiten en programmering is het aannemelijk dat zij een goed bereik heeft onder diversie publieksgroepen en ook de doelgroep licht. De drempel van met name de eigen festivals is laag waardoor het bereik zeer waarschijnlijk ook inclusief is.
Zakelijke kwaliteit
De commissie beoordeelt de zakelijke kwaliteit als onvoldoende. DNL stelt dat de scheidslijn tussen de activiteiten van DNL en On Track transparant is. On Track is het managementkantoor van de directeur. Het berekent voor DNL-projecten nooit boekings- of managementfees. Dat de directeur-bestuurder van DNL überhaupt een agentschap bestiert is een kritisch aandachtspunt voor de commissie. De directeur-bestuurder verkeert immers in de positie om invloed uit te oefenen op de verdeling van tijd, kosten en opbrengsten tussen beide rechtspersonen. Op dit punt ontbreekt iedere reflectie. Bovendien staat de directeur-bestuurder voor een volledig fte in het organigram van DNL. Uit de aanvraag wordt duidelijk dat de aanvrager gedurende de komende Cultuurplanperiode wil dat haar personeel een nog betere afspiegeling wordt van de stad. DNL had meer kunnen reflecteren op de huidige personele samenstelling en de meerjarenplannen hiervoor hadden beter toegelicht kunnen worden.
De stijging in personeelskosten, met name de verdubbeling voor de directie, ontbeert een duidelijke onderbouwing. DNL geeft aan dat de stijging mede komt door fair pay, maar hoe dit verwerkt is, is op basis van de cijfers niet goed te verifiëren. Daarnaast maakt DNL geen gebruik van de coulance die is gegeven om minder activiteiten te organiseren om fair pay verder mogelijk te maken. DNL wil meer gaan doen.
Hoewel de eigen inkomsten in 2022 zijn gestegen, voornamelijk dankzij de groei van de omzet uit programmering voor derden, blijven de bezoekersaantallen achter bij de begroting. Vooral het aantal betalende bezoeken viel tegen. De flexibele aanpassing van de lasten zorgde voor een klein positief resultaat in 2022. De meerjarenbegroting voorziet voor de komende periode in een aanzienlijke stijging van de kaartverkoop, zonder reflectie op eerdere tegenvallende resultaten en zonder duidelijke onderbouwing. Het meerjarenbeleidsplan van DNL mist concrete gegevens over geplande activiteiten, verwachte bezoekersaantallen per activiteit en marketinginspanningen. Tegen de achtergrond van de kwetsbare vermogenspositie van de stichting en het ontbreken van een degelijke risicoanalyse oordeelt de commissie dat de meerjarenbegroting onvoldoende doordacht is. Resultaten uit het verleden geven geen aanleiding om de schatting van inkosten via private fondsen en sponsorinkomsten als reëel te beoordelen. Het ontbreekt hier aan een onderbouwing.
Geadviseerd bedrag
De commissie adviseert een subsidiebijdrage van € 140.000 voor de festivals die bijdragen aan de spreiding en het bereik onder de doelgroep ‘licht’ in de stad.