Advies: positief, binnen budget
Samenvatting van de aanvraag
“BIRD is hét podium voor zwarte livemuziek in Rotterdam en Nederland. Dit gegeven is sinds de oprichting leidend in onze artistieke visie. Groove-based genres, en in het bijzonder jazz, hiphop en blacktronica, vormen ons fundament. BIRD streeft ernaar om als podium voorop te lopen, altijd actueel te zijn en voortdurend te vernieuwen, waarbij wij volop ruimte bieden aan talentvolle makers, artistieke experimenten stimuleren en de verdieping opzoeken. BIRD onderscheidt zich door voortdurend te streven naar vernieuwing en originaliteit in programmering, uitvoering en bereik.
De komende Cultuurplanperiode zet Live@BIRD zich vol overgave in om het culturele landschap van Rotterdam verder te verrijken én van kleur te blijven voorzien. Dit doen we bijvoorbeeld met concerten en clubnachten van toonaangevende nationale en internationale artiesten, musici en dj’s, maar ook met stage hostings, radio-uitzendingen, een jaarlijks festival, en door het verzorgen van laagdrempelige sessies en presentaties. Hiermee wil BIRD een breed en divers Rotterdams publiek een levendige en gevarieerde muziekbeleving bieden. We bieden Rotterdammers met interesse in zwarte muziekstijlen een goede thuisbasis in hun eigen stad.
Talentontwikkeling blijft een essentiële pijler in zowel ons programma-aanbod als onze organisatie. Live@BIRD verwelkomt nieuw talent op artistiek-inhoudelijk, creatief en organisatorisch gebied, en gelooft sterk in non-lineaire persoonsgebonden talentontwikkeling. We streven ernaar een nieuwe generatie makers en cultureel ondernemers op te leiden door hen bij ons praktijkervaring op te laten doen. Binnen ons programma rondom talentontwikkeling willen we ook onze vergaarde positie gebruiken om nog niet gevestigde partijen verder te helpen. Met deze jonge partijen, maar ook met andere uiteenlopende partners willen we ons programma meer context geven en ons steviger uitspreken op maatschappelijk vlak. Ons artistiek profiel omvat namelijk veel meer dan alleen muziek. Het gaat om lifestyle en cultureel erfgoed, om ideeën en verhalen, om waarden en overtuigingen; het representeert een culturele beweging. Zo zullen we onze muzikale programmering meer diepgang geven aan de hand van specials, inclusief talks, films en exposities met relevante partners uit het veld.
Wanneer het aankomt op artiesten en makers, biedt Live@BIRD een zo breed mogelijk scala aan mogelijkheden, van opkomende muzikanten tot gevestigde acts. We bieden hun een podium in elke fase van hun carrière, met veel ruimte voor experimenten. Dit alles vertaalt zich in een gevarieerd aanbod van bijna 150 activiteiten. Deze activiteiten zijn onderverdeeld in drie hoofdcategorieën:
- Het hoofdprogramma gericht op het muzikale DNA van ons podium.
- Een programma voor talentontwikkeling.
- Onze specials waarbinnen we bij voorkeur interdisciplinair programmeren en de artistieke grenzen van ons profiel opzoeken.
Elk programmaonderdeel van Live@BIRD weerspiegelt onze missie om binnen ons profiel een bijzondere muziekbeleving te verzorgen voor ons publiek, waarbij we zowel een brede en diverse doelgroep aanspreken als ruimte creëren voor vernieuwende en grensverleggende muziek en artiesten. Live@BIRD levert met zijn hoogwaardige muziekprogrammering een significante bijdrage aan de culturele programmering in de stad. Voor de komende Cultuurplanperiode vragen wij een bijdrage van 449.000 euro waarmee wij onze essentiële rol als podium voor zwarte muziek in Rotterdam kunnen blijven vervullen voor publiek, partners, artiesten en talent.”
Artistieke en inhoudelijke kwaliteit
De commissie beoordeelt de artistiek-inhoudelijke kwaliteit als uitmuntend. Uit het plan blijkt een hoge mate van vakmanschap. Live@BIRD toont zich expert in Black Music; een mix van muziekstijlen met wortels in het Afro-Amerikaanse erfgoed en alle genres die daaruit voortvloeien. De organisatie beschikt over de kennis die nodig is het genre verder te ontwikkelen en biedt een podium aan jonge Rotterdamse artiesten tot aan gevestigde internationale acts die deze stroming vertegenwoordigen. De ontwikkelingen worden op de voet gevolgd en uitgedragen middels drie heldere en complementaire programmalijnen: hoofdprogramma, talentontwikkeling en specials. Bird maakt daarbinnen een goede afweging tussen bekende en minder bekende artiesten. Daarnaast wordt er de komende jaren meer ruimte ingericht voor een contextprogramma. Bird weet op zeer overtuigende wijze Black Music uit te dragen als artistiek concept, en te verbinden aan de locatie, de live- en nachtprogrammering, talentontwikkeling én het Rotterdamse publiek.
Live@BIRD heeft een zeer herkenbaar profiel en communiceert vanuit een sterke identiteit. De visie op de muziekstroming is concreet; Black Music gaat verder dan de huidskleur van artiesten en strekt zich uit tot “de culturele wortels en de oorspronkelijke doelgroep van deze muziek”. De muzikale afbakening van het terrein leidt juist tot inhoudelijke verdieping van de programmering. Het artistieke profiel wordt op alle vlakken uitgedragen en spreekt daardoor een diverse en creatieve doelgroep aan. Mede door de focus op context binnen het programma voelt het publiek zich doorgaans sterk verbonden met de locatie. Bird hecht aan die verbinding met de doelgroepen en weet wat er speelt. Dat blijkt onder meer uit het voornemen een nieuwe junior programmeur aan te stellen die ingangen heeft in de Rotterdamse subculturen. Ook het talentontwikkelingsprogramma, voor alle ontwikkelingsfases, draagt daaraan bij. De verbinding met doelgroepen onderling wil de organisatie versterken door de live- en clubelementen in één programma onder te brengen. Voor de komende jaren zijn duidelijke doelstellingen geformuleerd waarin maatschappelijke context, talentontwikkeling, toegankelijkheid en samenwerking een grotere rol gaan spelen om de impact te vergroten.
Live@BIRD is voorbeeldstellend in de wijze waarop het podium Black Music als genre uitzet en verder ontwikkelt. De benadering vanuit lifestyle en cultureel erfgoed, en het inzetten van ideeën, verhalen en waarden uit de black community, worden consequent doorgevoerd. Het leidt tot een podium dat midden in de Rotterdamse diverse samenleving staat en een duidelijke rol neemt in de verdere emancipatie van (nieuwe)makers én publiek. Live@BIRD is uniek, helemaal Rotterdams en een waardevolle aanvulling op al het andere aanbod in de stad.
Waarde voor de stad, de bewoner en de discipline
De commissie beoordeelt de waarde voor de stad, haar bewoners en de discipline als zeer goed. Live@BIRD werkt op vele vlakken samen met verschillende partners. De meeste opereren voornamelijk binnen het culturele domein en zijn direct gerelateerd aan de programmering. Dat geldt ook voor relevante partners buiten Rotterdam. Binnen De Hub werkt Live@BIRD samen met landelijke podia en instellingen aan een duurzaam ontwikkeltraject voor artiesten. Met de Rotterdamse partners van De Hub, zoals Music Matters, De Nieuwe Lichting, North Sea Round Town, House of Knowledge, Cult North en Hiphop In Je Smoel, draagt de aanvrager bij aan een sterke lokale muziekscene en de ontwikkeling van Rotterdams talent. Live@ BIRD is voornemens samenwerking binnen andere domeinen op te starten. Als voorbeelden worden genoemd Rotterdam Onbeperkt, Ticketbank en uitbreiding van de samenwerking met Codarts. Ook ziet de aanvrager kansen voor maatschappelijke samenwerking binnen de contextprogrammering. Deze voornemens worden niet nader toegelicht, maar zijn in de context van de ambities en programmering wel aannemelijk. Vanwege het relevante internationale programma, en de buitenlandse bezoekers en studenten die het podium bezoeken draagt Live@BIRD bij aan de positie van Rotterdam als internationale muziekstad.
Live@BIRD toont een sterke innovatiedrang binnen de ontwikkeling en positionering van Black Music. Dat komt binnen de programmering terug in de aandacht voor vernieuwende acts, en de inzet op talentontwikkeling en nieuwe programmaconcepten. Hoewel deze aspecten ook beschouwd kunnen worden als noodzakelijke vernieuwing binnen de bedrijfsvoering, vindt de commissie dat in dit geval sprake is van innovatie. Dat komt door de wijze waarop de organisatie deze groove based muziek in de markt zet, van een narratief voorziet en als artistiek concept uitdraagt in alle activiteiten en de communicatie met de doelgroepen. Dat draagt bij aan verrijking en vernieuwing van het muziekgenre en aan de veerkracht van sector.
Live@BIRD overtuigt in het plan dat het streven naar inclusie en diversiteit in het DNA van de organisatie zit. Ten aanzien van programma, publiek, personeel en partners is een heldere visie en zijn concrete doelstellingen geformuleerd, waarbij het uitgangspunt is dat gender, seksualiteit en nationaliteit geen hokjes zijn maar een spectrum. Het programma van Live@ BIRD is in alle opzichten divers en inclusief en trekt een divers publiek aan uit de stad en (ver) daarbuiten. Ook is er veel aandacht voor de doelgroep licht. Er is sprake van gezonde reflectie en de aanvraag noemt concrete verbeterpunten. Zo valt er in programmering en publieksbereik nog winst te behalen bij andere muziekstijlen, zoals kaseko, Turkse funk, Indo-fusion en nederhop, en met speciale projecten. Daarnaast krijgt toegankelijkheid voor bezoekers met een fysieke, intellectuele, zintuigelijk of psychische beperking de komende jaren extra aandacht. Binnen de organisatie worden de doelstellingen ten aanzien van medewerkers en de Raad van Toezicht met regelmaat getoetst.
Zakelijke kwaliteit
De commissie beoordeelt de zakelijke kwaliteit als goed. Live@BIRD onderschrijft de doelstellingen van de Governance Code Cultuur en legt uit hoe de acht principes worden toegepast. Dat wordt onderbouwd met onder andere de stichtingsstatuten en de reglementen voor de Raad van Toezicht en het bestuur. Ten aanzien van de Fair Practice Code reflecteert de aanvraag op de principes solidariteit, diversiteit, duurzaamheid, vertrouwen en transparantie. De honorering van medewerkers volgt de cao Nederlandse Podia, met een verhoging van 50 procent voor freelance medewerkers. Uit de begroting kan voor de komende periode een reëel uurtarief worden gedestilleerd, met een verhoging van 15 procent ten opzichte 2022. Voor artiesten worden de richtlijnen van de fairPACCT ketentafel toegepast waarbij rekening wordt gehouden met de carrièrefase.
De begroting 2025-2028 houdt rekening met een lastenstijging van 51 procent voortkomend uit fair pay-vereisten, hogere inflatie en uitkoopsommen. De stijging van eigen inkomsten, van 39 procent in 2022 naar 46 procent in 2025 wordt realistisch geacht vanwege een helder marketing- en communicatieplan. De commerciële slagkracht van de organisatie, door een ruime marketingbezetting en een medewerker fondsenwerving, lijkt toereikend voor de uitvoering van de plannen. Live@BIRD heeft een samenwerkingsverband met Bird B.V. waarvan de afspraken helder zijn vastgelegd in een overeenkomst. De krapte op de arbeidsmarkt en wederzijdse afhankelijkheid van Live@BIRD en Bird B.V. vormen potentiële risico’s, maar over het geheel bezien acht de commissie de risico’s van de bedrijfsvoering beperkt.
De begroting 2025-2028 is goed onderbouwd en klopt cijfermatig. De stichting gaat uit van haalbare doelstellingen die naar verwachting resulteren in een gezonde financiële bedrijfsvoering. Dat maakt de begroting realistisch en passend, en een overtuigende vertaling van de plannen van Live@BIRD. Er is sprake van een evenwichtige en stabiele financieringsmix met voldoende continuïteit voor de organisatie. De commissie merkt evenwel op dat de aanvraag de doorberekening van de kosten van Bird B.V. onvoldoende inzichtelijk maakt. Dat had een beter beeld kunnen geven van de financiering en een mogelijke hogere bijdrage van de B.V. Op basis van de voorliggende informatie kan niet goed beoordeeld worden of de gevraagde subsidieverhoging legitiem is.
Geadviseerd bedrag
De commissie adviseert een subsidie van € 385.000,-. Het bedrag is opgebouwd uit het subsidieniveau 2024 aangevuld met het additionele jazzbudget van circa € 14.000,- uit de lopende Cultuurplanperiode. Daarnaast adviseert de commissie een extra bedrag toe te kennen, specifiek bedoeld om de organisatie te versterken met een junior programmeur en doorstroommogelijkheden van stagiairs.